The Velvet Underground, mijn antwoord indertijd op de vraag ‘The Beatles of The Stones?’ Ik heb de The Velvet Underground altijd boeiender gevonden dan hun twee populaire tijdsgenoten. Nu, tijdsgenoten, ze waren actief in de tweede helft van de jaren zestig, tot begin jaren zeventig, dus lang hebben ze het niet getrokken. Een aantal van hun leden, zoals Lou Reed en John Cale, zijn echter nog steeds muzikaal actief. En hoe.

De stijl van The Velvet Underground laat zich moeilijk omschrijven. Het is een rock band, dat zeker, maar dan eerder een avant-gardistische en experimentele, toch zeker in hun beginjaren. John Cale zorgde voor het avant-gardistisch karakter, Lou Reed voor de rock ‘n roll, iets wat zich ook verder doortrok in hun latere solo-carrières. Een pre-punk element zat er zeker ook in, zowel The Stooges (Iggy Pop), The Birthday Party (Nick Cave) als de geweldige New York Dolls beriepen zich maar al te graag op hen.
Hun teksten waren niet de meest vrolijke, ze moeten de eersten zijn geweest die het hadden over sadomasochisme, heroïne en consorten. Ook de dood en moord waren veel voorkomende thema’s.
The Velvet Underground werd in 1965 door Reed en Cale opgericht in New York en bracht in datzelfde jaar met The Velvet Underground & Nico z’n eerste album uit. Een iconisch album met een al even iconische hoes. Iedereen kent die wel, de gele banaan ontworpen door popart kunstenaar Andy Warhol. Warhol zou zich trouwens nog een hele tijd met de band blijven bemoeien.
Naast John Cale, die een resem instrumenten bespeelde, en Lou Reed aan zang en op leadgitaar, bestond de band uit Maureen ‘Moe’ Tucker op drums en Sterling Morrison op gitaar. Andy Warhol zorgde er voor dat de Duitse zangeres en fotomodel Nico de band vervoegde. Deze verliet VU echter toen bleek dat het commercieel succes uitbleef. De muziek werd omwille van de zware en harde teksten door heel wat radiostations geboycot. White Light/White Heat was zo mogelijk nog rauwer en verkocht voor geen meter. Lou Reed besloot daarop John Cale uit de band te zetten, in de hoop de muziek te ontdoen van z’n avant-gardistisch karakter en toegankelijker te maken. Cale’s vervanger was Doug Yule. Het resultaat van deze personeelswissel was het derde titelloze album, een typische rock ’n roll plaat dat wel werd gedraaid en gekocht. Na MGM Records ingeruild te hebben voor Atlantic Records, verscheen in 1970 het vierde album Loaded met daarop enkele radiohitjes. Kort na de opnames verliet ook Lou Reed de band.
Alle bandleden behalve Morrison brachten nadien solo albums uit, maar enkel Reed en Cale kenden succes. Na het overlijden van Andy Warhol en Nico werkten beide heren samen aan Songs for Drella, een eerbetoon aan Warhol. Een echte reünie van de band kwam er echter niet, daarvoor was en is het water tussen beiden te diep.

Commercieel succes heeft de band dus eigenlijk nooit gekend, maar hun belang voor de muziekscene kan onmogelijk overschat worden, van Bowie tot The Ramones, van The Rolling Stones tot Joy Division, allen zijn ze op z’n minst gedeeltelijk schatplichtig aan de VU. Over ‘de banaan plaat’ zei Brian Eno in 1993 het volgende: “It’s definitely the most influential album of all time. There were only a few people who bought The Velvet Underground & Nico, but those who did, started a legendary rock band themselves. Without it, rock would never become what it is today.” I couldn’t agree more.
Hun vijfde en laatste studioalbum Squeeze, wat op alle vlakken een flop werd, verscheen in 1973, het jaar waarin ook Clynelish geweldige dingen uit z’n distilleerkolven toverde. Zo ook deze whisky gebotteld door Signatory. Kostte indertijd een goeie 100 euro. Nu op veilingen 200+. Met ‘de banaan’ op de achtergond, dubbel genieten.
Clynelish 33y 1973/2007, 54.5%, Signatory, cask 8915, 399 bottles
Expressieve, frisse neus op florale, mineralige en fruitige tonen. Allerlei bloemen, eucalyptus, limoen, mandarijn, aardbeienconfituur, natte stenen, nat hooi. Een beetje farmy. Een beetje Brora dus. Vanille en honing maken het geheel wat zoet. Bijenwas natuurlijk ook. En onderliggend een heerlijk bedje turfrook. Prachtig! Doet me wat aan sommige Brora’s 1972 die eerder naar Clynelish neigen denken, zoals bv. de geweldige Connoisseurs Choice 1972/1993. Op de smaak wordt dit patroon verdergezet. Clynelish met een geweldig Brora-kantje. Citrusfruit, ananas, florale elementen, honing, bijenwas, gras, hooi, kruiden en dat beetje zoete turf. Net voldoende eik. Lange, fruitige en frisse afdronk, met dat beetje zoete turf dat van geen wijken wil weten. Niet zo erg ‘Brora’ als vat 8912, maar wel meer dan vat 8914. Ergens tussen de twee in. Perfecte combinatie van Brora en Clynelish eigenlijk. En dus compleet, maar dan ook compleet mijn ding. 93/100