Spring naar inhoud

Archief voor

Nieuwe Brora

Zondag kreeg ik een mailtje binnen met een aanbod de nieuwe officiële Brora te reserveren, een 25 jarige (Brora 25y, 56.3%, release 2008, 3000 bottles). Het betreft dus de zevende jaarlijkse release. De eerste release (2002) tot en met de zesde (2007) waren telkens 30 jarige whisky’s, alhoewel deze bottelingen ongetwijfeld ook oudere whisky bevatte. Maar nu dus een 25 jarige verdorie. Verdorie, want dat wil zeggen dat de jongens van Diageo stilaan door hun jaren ’70 stock zitten, een 25 jarige bevat immers whisky van – de toch wel mindere – jaren ’80. Wat niet wil zeggen dat álles wat Brora begin jaren tachtig distilleerde (Brora sloot z’n deuren in 1983) van mindere kwaliteit was – er bestaan erg lekkere bottelingen uit die periode, bv. de 18 jarige Old Malt Cask 1981/1999 – maar whisky zoals ze die daar tussen 1970 en 1977 stookte, dat komt nooit meer terug vrees ik. Dus, ondanks de prijzen, toch maar een voorraadje inslaan is de boodschap.

Serge Valentin heeft de nieuwe Brora trouwens al geproefd en blijkbaar ook goed bevonden (“It is to be wondered if they didn’t sort of ‘dope’ this one with one or two casks of older spirit”).

Blackadder

Nee nee, we hebben het niet over de schitterende BBC reeks, we’re talking whisky here. Blackadder is één van de vele onafhankelijk bottelaars die Schotland rijk is.

Blackadder werd recent (1995) opgericht door Robin Tucek, een Brit van Tsjechische afkomst maar woonachtig in Zweden. Hij werd bijgestaan door John Lamond van de Malt Whisky Association. Beide zijn auteurs van de bestseller The Malt Whisky File. Voor de naam inspireerde Tucek zich op de 14e eeuwse bisschop John Blackadder.

Alle vaten worden door Tucek zelf geselecteerd en worden als single casks gebotteld. Blackadder gaat er bovendien prat op dat al z’n bottelingen unchill-filtered en ongekleurd zijn. De reeks Raw Cask – whisky’s op vatsterkte – worden zelfs helemaal niet gefilterd. Daar durven dus af en toe nog wat vatresten in te drijven, al dan niet door de heren van Blackadder achteraf toegevoegd om het autenticiteitsgehalte nog wat op te krikken. Het gebruik van wit glas maakt dan weer dat whiskyliefhebbers de natuurlijke kleur van de whisky kunnen waarnemen.
Een andere bekende reeks is de Distillery series, bottelingen van diverse Schotse distilleerders op 43% of 45%.

Naast Blackadder zelf bottelt het ook onder andere (internationale) labels zoals Aberdeen Distillers, Clydesdale Original en Caledonian Connections.
Bekende buitenbeentjes zijn o.a. Smoking Islay, Peat Reek en Old Man of Hoy.

Blackadder won al enkele prijzen op de Malt Maniac Awards.
 
Ben Nevis 11y 1992/2003, 59.6%, Blackadder Raw Cask, cask 687, 239 bottles – Highland – 64/100
Bourbon Hogshead vat. Matige en vooral saaie whisky. Scherpe neus van graan en vanille. Lavendel? Scherpe smaak met iets fruitigs en ook hier weer veel graan. Met water minder scherp maar niet veel beter. Ook de wat bittere nasmaak blijft erg maltig. Behoorlijk eentonig.
 
Blackadder Peat Reek, 61.8%, 2005, bottle 146 of 306 – 72/100
Turf, turf en nog eens turf. Alleen maar turf. Allez, misschien ook wel wat gras & diesel (!) in de neus. Smaak van ’t zelfde. Erover, niks complex. Ben in zekere zin een ‘peatfreak’, maar wil ook wel iets meer dan turf proeven in een whisky.

Kleppers – Ardbeg 32y 1974/2006 for LMDW

De 22 jarige Brora 1972/1995 Rare Malts krijgt gezelschap aan de top van m’n track record. Deze Ardbeg uit het magische jaar 1974 werd gebotteld voor La Maison du Whisky. Heb hiervan een sampeltje kunnen kopen op het Lindores Whiskyfest 2007 en mee naar huis genomen omdat ik hier echt wel m’n tijd voor wou nemen. Hou u vast.

 
Ardbeg 32y 1974/2006, 52.5%, OB for LMDW, cask 3309, 109 bottles – Islay – 96/100
Ronduit schitterende neus met turf en kruiden. Vrij medicinaal. Honing ook, van de beste soort. En vanille en (citrus) fruit. Heerlijk rokerig en ziltig (gerookt spek). De smaak bevestigt grotendeels de neus… honing, rook, zilt, iets medicinaals. Dit is absolute top! Nu ja, voor 700 euro verwacht je geen rommel natuurlijk. Lange ziltige en rokerige finish. I love it! Met vlag en wimpel mijn beste Ardbeg tot op heden.

Twee Speysiders in hun puberjaren

Aberlour 14y 1993/2007, 59.7%, OB filled by Fulldram, cask 3081, 150 bottles – Speyside – 82/100
First fill sherry cask. Vat door onze whiskyclub gebotteld (geselecteerd door Peter), onder het label ‘Wharehouse no 1′. Kleur, neus en smaak maken duidelijk dat dit een erg actief sherryvat was. Deze botteling heeft een erg lekkere, vettige sherry Oloroso neus, aangenaam bitter. Sterke thee. Je hebt bovendien niet het gevoel dat dit een whisky is van 60%. Ook smaak is wat bitter met hout en een lichtje zoetigheid. Middellange afdronk. Ondanks het alcoholpercentage behoeft ie geen water, integendeel, ook met maar een beetje water valt ie op z’n gat.
 
Tomatin 17y 1990/2007, 59.1%, Blackadder, cask 7761, 275 bottles – Speyside – 58/100
Dit was mijn eerste Tomatin en wat een tegenvaller seg. Heb zelfs geen gedetailleerde notities genomen, enkel ‘nope’ en een score van 58, dat zegt genoeg me dunkt. Dju toch, Blackadder heeft al serieus wat rommel gebotteld.

Rosebank

Eén van mijn favoriete distilleerderijen is Rosebank. Ondertussen al 15 jaar in de mottenballen, maar ze hebben daar verdorie lekkere whisky geproduceerd.

De distilleerderij werd in 1842 door James Rankine opgericht en is gelegen aan de oevers van het Forth-Clyde kanaal in Falkirk, tussen Glasgow en Edingburgh. Op deze plaats werd al eerder whisky gedistilleerd, maar het was Rankine die de oude maltings van de Camelon Distillery converteerde in een nieuwe distilleerderij. De naam Camelon werd behouden. R. Rankine, James’ zoon, renoveerde de distilleerderij in 1864 en in 1894 werd de naam veranderd in Rosebank Distillery.
In 1914 stond Rosebank mee aan de wieg van de groep Scottish Malt Distillers, waarvan het sindsdien deel uitmaakte. Scottish Malt Distillers werd later overgenomen door Distiller Company Ltd (DCL), wat dan op zijn beurt overging in United Distillers, het huidige Diageo. In 1993 sloot Rosebank voorgoed z’n deuren. In 2006 werden delen van de gebouwen afgebroken om woningen te zetten, wat de hoop op een heropening meteen de grond inboorde. Een gedeelte van de opslagruimte doet heden ten dage dienst als Beefeater restaurant.

De whisky van Rosebank werd drie keer gedistilleerd, zoals wel meer het geval was (en is) bij Lowland whisky. Rosebank heeft over het algemeen een complex, bloemig en fruitig karakter.

De whisky wordt nog regelmatig gebotteld, veelal door onafhankelijke bottelaars.


Rosebank 15y 1990/2006, 59.5%, Blackadder Raw Cask, cask 1522, 294 bottles – Lowland – 80/100
Hogshead vat. Neus is eerst clean en scherp, maar komt zachtjes aan open. Zeker met wat water wordt ie echt wel lekker en redelijk complex. Zoet en bloemig met wat citrustonen. Groene appels. Ook de smaak is toegankelijker met water. Zacht en kruidig. Middellange afdronk op fruit en kruiden. Aangename whisky.
 
Rosebank 25y 1981/2006, 43%, The Nectar, Daily Dram – Lowland – 88/100
Botteling van Mario Groteklaes, The Nectar, in Daily Dram reeks. Het alcoholpercentage laat het niet uitschijnen, maar dit is wel degelijk een cask strength whisky. Veel fruit in de neus. Passievrucht en citrus. Beetje hars en zelfs een beetje turf. Beetje ‘coastal’ zelfs. Ook de smaak is lekker. Een echte fruit-bom: pompelmoes, citroen, appel… en weer die lichte turf. Heerlijk! Lange fruitige afdronk. Dacht me een fles aan te schaffen, maar voorraad was uitgeput voor ik er erg in had.

Drie vatted malts

Johnnie Walker 15y ‘Green Label’, 43%, OB 2007 – 76/100
De ‘Green label’ is de enige malt whisky van de Johnnie Walker labels, alle andere (red, black, gold, blue) zijn blends. De belangrijkste single malt whiskies die in deze vatting zitten staan vermeld op de doos. Het zijn Cragganmore, Linkwood, Talisker en Caol Ila, alle minimum 15 jaar oud. Lekkere, kruidge neus met citrus fruit, zilt en hint van rook. Fruitige smaak met beetje turf en ook hier iets ziltigs. Aangename afdronk. Best ok, kan gerust naast de betere single malt gaan staan.
 
Monkey Shoulder NAS, 40%, OB 2006 – 77/100
Een botteling van William Grant, met drie single malt whiskies: Glenfiddich, Balvenie en Kininvie. Neus is fris en zacht, behoorlijk zoet (vanille, honing) met veel fruit (appel vooral), en ook een beetje waxy. Ook de smaak is zacht en zoet. Vanille, karamel, banaan, granen (muesli!), beetje hout. Mag misschien wat expressiever, maar het is een erg vlot drinkbare malt. Eerder korte, maltige finish.
 
The Big Smoke ’40’, 40%, OB 2007 – Islay – 76/100
Frisse zeegeur. Zilt en jodium. En de te verwachten rook natuurlijk, maar geen ‘turf-rook’, eerder een ‘cleane’ rook. Houtskool misschien. Citroen ook. Smaak wat in het verlengde, met zilt en droge rook. Ietsje zoet. Rokerige (of wat had je gedacht) afdronk. Smoke? Ja. Big? Nee. Bestaat ook een 60% versie van, maar nog niet geproefd.

Oude Ardbeg

Veel lekkerders dan oude Ardbeg bestaat er niet. Oude Bowmore en oude Brora misschien ja. Voor Ardbeg is vooral het jaar 1974 legendarisch. En onbetaalbaar… Beetje wat 1972 voor Brora is.

 
Ardbeg 32y 1967/2000, 49%, Douglas Laing OMC, 276 bottles – Islay – 90/100
M’n eerste jaren 60 Ardbeg! Lekkere neus met veel sherry maar ook turf, rubber, honing, peper… erg complex. Ook duidelijk invloeden van het sherryvat in de smaak. Daarnaast heerlijke rook en peper. En na een tijdje komen er tonen van sinaas en bittere chocolade naar boven. Echt een whisky waar je tijd voor moet nemen. Middellange afdronk met rook en kruiden. Een meer dan aangename kennismaking.
 

Ook geproefd: Ardbeg 25y 1975/2001 van John Milroy en de 32 jarige 1974 voor La Maison du Whisky. Beide bespreek ik binnenkort in de rubriek ‘kleppers’, waar ze hun plaats meer dan verdienen.

Twee Samaroli bottelingen

Ardmore 26y 1977/2003, 45%, Samaroli, cask 7631, 738 bottles – Speyside – 85/100
Gebotteld voor de 35e verjaardag van Samaroli. Neus: wit fruit (peer vooral), vanille, koffie. Smaak: fruitig, vanille, zoethout. Granen. Kersen? Middellange, fruitige afdronk. Erg Lekker.
 
Linkwood 16y 1990/2006, 45%, Samaroli ‘Coilltean’, sherry cask 4205, 780 bottles – Speyside – 91/100
Fantastische Samaroli botteling onder het Coilltean label. ‘Coilltean’ is Gaelic voor ‘hout’, hier is het gebruikte hout een sherry vat. Deze whisky is echt enorm krachtig en complex. Heerlijke zachte sherry aroma’s in geur en smaak, met een verrukkelijke rook-toets. Wat zoets ook. En fruit. En een zalig lange afdronk. Top!

Sherry & turf

Bij geturfde whisky die rijpt op bourbonvaten komen de fenolen beter tot hun recht en zal de whisky z’n turfkarakter behouden. In sherryvaten vermengt de turf zich vaak met de zoete sherrysmaken. Soms overweegt de sherry, soms is de sherry amper waar te nemen, maar soms… soms is de sherry en de turf perfect in balans en krijg je whisky op z’n best!

 
Port Ellen 24y 1982/2007, 58.2%, Dewar Rattray, sherry cask 2463, 467 bottles – Islay – 91/100
Zevende en hoogtepunt op de Dewar Rattray tasting in Tasttoe, ergens in september 2007. Het vatnummer vóór dat van The Nectar. Geweldig lekkere sherry neus met tabak, koffie en leer. Maar ook zilt. En pas daarna de – heerlijke – turf. Zelfde sensaties in de smaak. Bittere chocolade, zilt, turf… Njammie! Ook wat citrus fruit. Complexe en mooi gebalanseerde whisky. Zalig lange, ietwat zoete afdronk op zilt en turf. This is why I’m into whisky!