Benromach, vandaag eigendom van Gordon & MacPhail, werd in 1898 tijdens de ‘whisky boom’ opgericht door Duncan MacCallum, toenmalig eigenaar van de Glen Nevis distilleerderij op Campbeltown en wijnhandelaar F.W. Brickmann. In 1900 werd de productie opgestart om in 1907 weer stilgelegd te worden. De reden hiervoor was dat Brickmann aan de rand van het faillissement kwam te staan. MacCallum besloot dan maar de zaak alleen draaiende te houden en de productie werd weer opgestart onder de naam Forres en dit tot 1910. Pas na de Eerste Wereldoorlog werd er opnieuw gedistilleerd en werd de naam Benromach weer gebruikt.
Eigenlijk kan de geschiedenis van Benromach best samengevat worden als een continu stilleggen en heropstarten van de productie want in 1931 was het weer zover, dit keer onder de eigendom van Joseph Hobbs (eigenaar van Ben Nevis in die dagen) en Hattim Attari. De Associated Scottish Distilleries Ltd., onderdeel van Train & McIntyre Ltd., namen de distilleerderij over in 1938. ASD ging in 1953 deeluitmaken van DCL, het latere Diageo. En wie Diageo zegt, zegt massale sluiting in 1983. Ook Benromach ontsnapte niet aan de sluitingsronde. De gebouwen werden bijna volledig ontmanteld, enkel de wash backs bleven staan.
In 1992 tenslotte kocht Gordon & MacPhail de zo goed als lege gebouwen en de rest van de stock op. De vermarkting van deze stock financierde de heropbouw, resulterend in de nieuwe opening op 15 oktober 1998, exact een eeuw na de oprichting. Een eerste whisky volledig van de hand van Gordon & MacPhail werd in 2004 onder de naam ‘Benromach Traditional’ op de markt gebracht. Benromach heeft één wash still en één spirit still waarmee ze jaarlijks ongeveer een half miljoen liter alcohol stoken. Hun molen, die gebruikt wordt om de gemoute gerst te malen tot grist, dateert van 1913 en is daarmee één van de oudste nog in werking.
Vandaag kennen we meerdere Benromach-varianten, zowel geturfde als niet-geturfde en zelfs een organische… Onderstaande 10-jarige standaardbotteling is de eerste officiële Benromach die ik proef. Shame on me.

Benromach 10y, 43%, OB 2009
De neus ervan is alvast erg lekker en spreidt zoet fruit tentoon, acaciahoning, gras en woodsmoke op de achtergrond. Na enige tijd gerookt vlees, spek. Vanille, zoethout en zachte, zoete turf. Mooie complexiteit! Hetzelfde kan gezegd worden over de bitterzoete smaak. Deze geeft appelsien, gember, zoethout, koffie, leder, een beetje zilt en ook hier de lekkere, lichte turf. Kapt erg vlot binnen. Vrij lange, bitterzoete afdronk op rietsuiker, fruit en turf. Wat een verrassing! Erg complex voor een tienjarige whisky, en alles heel mooi gebalanceerd. En dat voor amper 35 euro. Kopen die handel! 86/100