Spring naar inhoud

Posts tagged ‘Banff’

19 sep

Banff 36y 1976, Cadenhead small batch

Eén van de sterren uit de ‘small batch’ reeks van Cadenhead is een Banff 1976. Jaren-zeventig-Banff is vaak bijzondere whisky, een profiel dat ik nergens anders tegenkom, een profiel ook waar ik behoorlijk wild van ben. Denk maar aan de 1975 van Malts of Scotland, de 1975 Old Malt Cask of de 1971 van de Dead Whisky Society. Ik proef de Cadenhead naast deze laatste (fles bijna leeg).

 

Banff 36 YO 1976/2013, 49.8%, Cadenhead small batchBanff 36y 1976/2013, 49.8%, Cadenhead, small batch, bourbon hogshead, 192 bottles
Aromatische neus vol fruit en mineralen. Geen lijm, geen – of weinig – tuinkruiden en mosterd. Maar wel veel fruit dus. Ananas, banaan, kiwi (pisang), harde peren, gele pruimen, roze pompelmoes en mandarijn. Geweldig expressief. Dan die mineralen. De geur na een zomerse regenbui, gepoetst zilverwerk (een typisch element blijkbaar), kaarsvet. Heide en hooi zorgen voor een prikkelende toets, vanille voor een zoete. Na enige tijd krijgt de geur een farmy kantje. Geweldig! Zachte, sappige eik. Complexe en gelaagde neus. De smaak is al even expressief. Fris profiel. Daarvoor zorgen mineralen, gras (de gedroogde variant opnieuw), kruiden en citrusfruit. Qua kruiden denk ik aan eucalyptus, gember en peper. Prikkelend. Qua fruit valt er mandarijn, pompelmoes en ook wat ananas te noteren. Amandelnoten en eik zorgen voor wat extra karakter. Het kaarsvet keert terug in het tweede deel van de smaak, net als de vanille. Lange, licht drogende afdronk, waar de kruiden het net halen van het fruit. Een Banff zonder de klassieke hoek af (de lijm, de mosterd, in mindere mate de dille, ze ontbreken hier). En dat vind ik ergens spijtig, maar dat wordt goed gemaakt door het aromatisch en complex karakter van deze whisky. In z’n geheel net niet zo goed als de 1971, of net niet zo bijzonder… Makkelijker, dat wel. Beide samenvoegen geeft een parel van een whisky. De Dead Whisky Society is als de schurende Mark Lanegan, de Cadenhead als de gepolijste Isobel Campbell, en samen geeft dat vonken. Deus Ibi Est. 92/100

25 aug

1 reactie

Banff 32y 1975, Old Malt Cask

De Banff distilleerderij ligt in het noorden van de Speyside regio, een goeie kilometer buiten het centrum van het stadje Banff. Of beter gezegd lag, na de sluiting in 1983 verwoestte een brand in 1991 immers de overblijvende gebouwen.

 

Banff 32y 1975/2008, 48.7%, DL Old Malt Cask, cask 3971, 164 bottles
Frisse neus op tuinkruiden, mineralen (natte stenen) en heide, snel gevolgd door fruit. Wit fruit (appel, peer), daarna perzik en gele pruimen. Kaarsvet ook wel. Net als wat zilt. En een aangename florale toets. Subtiele rook. Ook de smaak is fris en clean: mineralen, gras, hooi, munt, harde peren vooral en wat vanille. De klassieke mosterd-en-dille combinatie ontbreekt niet. Okkernoten. Eik, en niet zo’n beetje, maar nooit uitdrogend. Bijenwas en kaarsvet. Lange afdronk op tuinkruiden, mosterd, okkernoten en een heel klein beetje rook. Tja, Banff van de jaren zeventig, ik ben fan. 90/100

18 jun

1 reactie

Banff 36y 1975, Malts of Scotland

De geschiedenis van Banff laat zich lezen als een opéénvolging van vernielingen en heropbouwingen. Het werd opgericht in 1824 als Mill of Banff, om daarna z’n naam te wijzigen in Inverboyndie. Na een sluiting werd het heropgebouwd in de buurt van de originele site. Nadien werd de distilleerderij vernield in 1877 door een grote brand, in 1941 door een bombardement, in 1953 door een explosie en tenslotte een laatste keer in 1991, toen opnieuw door een brand de overblijvende gebouwen – waar na de sluiting in 1983 geen activiteit meer was – eraan gingen.
Deze pas gebottelde 1975 van Malts of Scotland kost 189 euro, als je ‘m nog ergens vindt tenminste. Hype is nog zacht uitgedrukt.

 

Banff 36y 1975/2012, 43.8%, Malts of Scotland, Bourbon Barrel #MoS12015, 165 bottles
Subtiele neus die wat onderdrukt van start gaat en dan heel geleidelijkaan omslaat in erg aromatisch. Hij begint op olie (motorolie), noten, nat hooi en kruiden. Heel wat kruiden, maar vooral andere soorten dan je gewoonlijk in whisky aantreft. Ik denk aan dille, venkel, munt en mosterd. Onderliggend romige waxy tonen: bijenwas en vooral kaarsvet. Dan wat vanille en pas nadien het fruit. Ananas, sinaas, limoen en een hint van kokos. Op dat fruit moet je dus even wachten, maar je geduld wordt beloond. En het is nog niet gedaan, nu krijg ik ook nog leder en gerookt vlees. Schitterende evolutie. Ha, naast het natte hooi ook wat stalgeur, het geheel krijgt dus een farmy kantje. Prachtig! Eik? Wel ja, dat zit er toch ook (een beetje) in, onderliggend en ondersteunend. Man, wat een boeiende neus… En dan de smaak: ook hier neem je best een beetje tijd voor, maar dan: al even rijk en complex. Waar begin ik? Bij de vanille en honing bijvoorbeeld. Of bij de prominente kruidigheid (de mosterd en de dille van op de neus, plus nootmuskaat en zoethout). Vervolgens bijenwas, sappige eik en lichte tabaksrook. Het fruit groeit ook hier: sinaas, citroen en perzik. En ook hier is het daarmee nog niet gedaan. Melkchocolade, noten en hooi ontbreken niet op het appel. Perfect gebalanceerd allemaal, elegant en vol. Fruitiger en expressiever dan andere Banffs uit deze periode. Lange, zachte, zoete en kruidige afdronk. Indrukwekkende whisky. Cult in the making. En nu weet ik ook waarom deze whisky uitverkocht was alvorens hij in de winkel lag. Na de 1971 van de Dead Whisky Society, opnieuw een Banff die me compleet van m’n sokken blaast. Voor mij met stip de beste botteling uit de reeks. 93/100

27 jun

Banff 1977 & The Bony King of Nowhere 2011

Vandaag een avondje in het teken van complexiteit & gelaagdheid. Ik heb weken zitten wroeten op Eleonore, het tweede album van The Bony King of Nowhere (die in Gent door het leven gaat als Bram Vanparys), dat begin dit jaar gelanceerd werd. Zijn debuut Alas my Love vond ik erg sterk, deze tweede plaat kon mij na een eerste keer beluisteren maar matig boeien. Na een tweede en derde luisterbeurt vond ik het al iets beter, maar de muziek raakte me nog altijd niet. Nadat een kameraad mij dropbox-gewijze twee albums bezorgde, waaronder toevallig ook deze plaat, heb ik me nog eens aan Eleonore gezet. Zijn lofzang op de plaat deed me twijfelen. En, ik moet toegeven, hoe meer tijd ik Eleonore geef, hoe vaker ik een nummer beluister, hoe meer lagen er naar boven komen en hoe beter de plaat wordt. Vooral Some are Fearfull, maar ook Going Home, Here Them Calling en The Poet hebben zich in mijn hoofd langzaamaan omgetoverd van eerder lelijke eendjes tot sierlijke zwanen.

Banff, en zeker Banff van de jaren zeventig schijnt bij mij een gelijkaardig effect te hebben. Na een eerste keer ruiken en proeven, kan ik dat appreciëren maar ook niet meer dan dat. Het is pas met deze whisky tijd te geven, dat hij openbloeit en z’n ware gelaat toont. Laagje na laagje geeft hij z’n geheimen prijs, de lagen die langzaamaan tot een mooi gebalanceerd geheel komen. Als je dit type Banff de tijd niet geeft, heb je een hoekige, stuurse, sobere en wat scherpe whisky. Neem je er wel je tijd voor, dan heb je vaak vloeibaar goud in je glas. Denk maar aan de 1971 van de Dead Whisky Society.

Ik geniet vandaag dus zowel auditief, olfactorisch als gustatorisch van ‘gelaagdheid’. Of zoiets.

 

Banff 24y 1977/2002, 50%, Silver Seal ‘Missing’
Subtiele en complexe neus. De start is wat je zou kunnen omschrijven als ‘etherisch’. Vluchtig, spirity. Licht alcoholisch, tinner, lijm, vernis. Wat scherp. Dan een lichte granigheid en fruit. Banaan, rijpe sinaas, perzik. O ja, dat fruit komt er mooi door. Onderliggend ook hooi, vanille, noten en wat jodium. En daar dan weer onder zachte kruiden. Mosterd, linde en gember. Alles vrij ‘licht’ dus. Geen gemakkelijke neus, maar als je er je tijd voor neemt ontdek je de lagen en de complexiteit. De smaak is directer. Zoet (marsepein, enorm, nougat ook) en fruitig (perzik, abrikoos) met een erg aangename bitterheid erdoorheen. Pompelmoes, eik, peper en zoute drop. Best lange, bitterzoete, kruidige afdronk. Lekkere en vooral boeiende whisky. En toch wel een uniek profiel, Banff. 88/100

21 sep

Banff 21y 1982, Rare Malts

Banff sloot z’n deuren in 1983 en werd in de jaren daarna geleidelijkaan afgebroken. Het laatste overblijfsel van de distilleerderij, een warehouse, ging in 1991 in vlammen op.

 

Banff 21y 1982, 57.1%, Rare Malts 2004
Zeer frisse, cleane neus die wat tijd nodig heeft om zich volledig bloot te geven. Ik had dat ook met de 1971 van de Dead Whisky Society, alhoewel deze neus dat niveau nu ook weer niet haalt. Het begin is wat saai met citrus, granen (havermout) en hout, maar dan komt er meer fruit door: sappige peren, ananas en meloen (cavaillon ofte charentais). Gras ook en opgeblonken zilverwerk. Niet erg complex, wel lekker. Op de tong toont hij zich ruw, scherp en erg alcoholisch. Bitter. Die bitterheid valt in het begin nog mee, maar naar het einde begint het bittere stevig te overheersen. Granen, vanille, witte pompelmoes, nootmuskaat, veel hout – op de duur teveel – en vooral op het einde noten en rauwe kastanjes. Pfff, neen, dit is niet meer aangenaam. De neus was beter, merkelijk. Bittere afdronk met wat citrus en kruiden maar vooral veel hout en noten. Moeilijk om te scoren. Op basis van de neus had hij 85 verdient, minstens. Het eindoordeel valt een pak magerder uit. 80/100

23 aug

5 Reacties

Dead Whisky Society

Donderdag zette Serge Valentin twee Banff’s in de kijker met de boodschap aan zijn whisky-minnende medeburgers om naast de Port Ellens en Brora’s ook eens wat aandacht te besteden aan enkele andere, veel minder bekende distilleerderijen die in 1983 de deuren dienden te sluiten. Zeker nu deze hoe langer hoe zeldzamer worden, wacht je best niet veel langer om één van deze whisky’s aan te schaffen. Ik volg Serge in z’n keuze voor Banff, maar dan met een andere, ééntje van de Dead Whisky Society.

De wat? De Dead Whisky Society is inderdaad een vrij onbekende Schotse bottelaar. Jim Milne, die z’n sporen verdiende in de blendingindustrie – o.a. bij Chivas en met de blend ‘Royal Silk’ – is er de drijvende kracht achter. Zoals de naam doet vermoeden, legt het zich toe op het bottelen van vergane gloriën, whisky’s van gesloten distilleerderijen.
Hun eerste botteling was een Dallas Dhu van 1975. Deze werd eind 2005 als een soort van trial exclusief verkocht via Dubai Duty Free, na London Heathrow de grootste duty free in de wereld. Deze trial bleek erg succesvol te zijn, de 200 geleverde flessen waren in een mum van tijd de deur uit. Er werd dan ook beslist het initiatief verder te zetten, meer whisky’s te bottelen en deze ook via andere kanalen te verkopen. Desondanks ben ik er nog niet veel tegengekomen. Wel dronk ik ten huize Bill & Maggie Miller van de Scotch Single Malt Circle, na ons bezoekje aan Mara, een Banff 1971. We waren daar behoorlijk van onder de indruk, in die mate zelfs dat Luc meteen een tweetal dozen bestelde (ja, sommigen kopen per doos). Ik heb ondertussen ook een fles staan, die vandaag gekraakt wordt.

De Society stelt zich tot doel whisky’s te bottelen die een eerbetoon voor de betreffende distilleerderij zijn. Hun Banff maakt deze belofte in ieder geval meer dan waar. Banff was operationeel van 1825 tot 1983. In 1985 werd de distilleerderij afgebroken.

 
Banff 37y 1971/2008, 53.3%, Dead Whisky Society, cask 633, 565 bts
De neus start moeizaam, met tonen van lijm, vernis en thinner. Niet wat je meteen een superneus zou noemen. Maar dan komt er wat zoets door en maltig hout. Vanille… en dan begint het. Fruit, van een beetje fruit naar meer, van meer naar veel. Kruisbessen, roze pompelmoes, kiwi en nog een hoop ander soorten. Daarna krijg ik boenwas, acaciahoning en mosterd. Dan volgen zilverpoets en natte steen… man, deze whisky evolueert echt heel mooi. En ja, hij heeft tijd nodig, hij gaat van gewoon lekker naar geweldig lekker. De smaak doet niet onder, ook hier heb je trouwens die prachtige evolutie. Zacht, romig (boter) en erg geconcentreerd (‘dik’), eerst op de lijm – wat in deze Banff een pak aangenamer is dan het klinkt – en dan op vanille en citrus (sinaasschil, pompelmoes), dan kiwi, daarna hout en kruiden. De mosterd duikt opnieuw op en wordt vergezeld van wat peper. Koriander? Erg lange en complexe afdronk op (o.a.) citrus en kruiden. Heerlijke old-school malt! Pas op, dit is geen gemakkelijke whisky, je moet moeite doen om hem in z’n volle glorie te kunnen ervaren en hem vooral tijd geven, anders gaat hij aan je voorbij. En dat is echt wel zonde. 93/100
 

Ik zal niet gauw een koopadvies geven (dat moet je zelf maar uitmaken), maar voor deze maak ik graag een uitzondering. Dit is een unieke gelegenheid om een unieke whisky te kopen. Banff van dit niveau zal je in de toekomst nog moeilijk vinden, en al helemaal niet voor minder dan 200 euro. Luc Timmermans heeft nog enkele flessen staan. Twijfel? Bestel dan eerst een sample, je zal het je niet beklagen.