Spring naar inhoud

Posts from the ‘Ardbeg’ Category

Ardbeg


 
Ardbeg is één van de zeven nog actieve distilleerderijen op het eiland Islay. Het ligt aan de zuidkust, ten oosten van Laphroaig en Lagavulin.

De geschiedenis van Ardbeg gaat terug tot het jaar 1794, toen Alexander Stewart z’n distilleerderij diende te sluiten. De (illegale) productie werd evenwel niet stilgelegd. In 1798 starte John McDougall samen met enkele boeren uit de buurt de bouw van een nieuwe distilleerderij, welke in 1815 officiëel van start ging en tot 1977 in het bezit van de familie McDougall bleef.
Eind 19e eeuw beleefde Ardbeg z’n hoogdagen. Geleid door twee McDougall zussen telde het 60 personeelsleden (vandaag zijn dat er een tiental) en klom de jaarlijkse productie tot meer dan 1 miljoen liter.
In 1959 werd een nieuwe vennootschap, de Ardbeg Distillery Ltd opgericht

In 1977 kwam Ardbeg in handen van Hiram Walker and Sons, dat later overgenomen werd door Allied Distillers. Allied Distillers bezat in die dagen verschillende distilleerderijen, waaronder ook Laphroaig. Het sloot de distilleerderij in 1981, om het in 1989 op verminderde capaciteit opnieuw op te staren. Het mouten van de gerst werd uitbesteed aan Port Ellen Maltings, dat heden alle distilleerderijen op Islay van mout voorziet. Hierdoor verloor de whisky een deel van z’n rokerig karakter.

Na een nieuwe sluiting in juli 1996 werd Ardbeg in 1997 overgenomen door Glenmorangie Plc. en heropend. Glenmorangie Plc., dat vandaag eigendom is van LVMH (Louis Vuitton Moët Hennessy), investeerde meer dan 1,4 miljoen BP in de verbouwing van Ardbeg en is er in geslaagd de traditie van de sterk geturfde Islay whisky nieuw leven in te blazen.
Ardbeg heeft een mash tun met een inhoud van vier ton en zes washbacks met een gezamenlijke inhoud van 168.000 liter. Per jaar wordt ongeveer 600.000 liter whisky geproduceerd.
De huidige Distillery Manager is Michael “Mickey” Heads die in 2007 Stuart Thomson opvolgde.
 
In 2000 is de ‘Ardbeg Committee’ opgericht, een genootschap dat Ardbeg-liefhebbers – zoals mezelf – over de hele wereld verenigt. Iedereen kan gratis lid worden via de website. Soms worden voor leden van de commissie speciale bottelingen uitgegeven.
 
Wat nog vermeldenswaard is, is dat de volledige productie van Ardbeg naar single malt gaat, wat in de whisky wereld vrij uniek is. Het water van de distilleerderij is afkomstig van Loch Iaran (Airigh Nam Beist) en Loch Uigeadail.
De whisky’s van Ardbeg behoren tot de meest geturfde van Schotland en hebben daarnaast over het algemeen ook een erg fruitig karakter.
 
Twee officiële Ardbeg bottelingen uit 2003:
 
Ardbeg Uigeadail, 54.2%, OB 2003 – Islay – 84/100
Lekkere neus van de zee, naast de te verwachten rook en turf. Wel minder turf dan de 10y. Vanille. Kruidnagel? Smaak ietsje minder, maar wel lekker. Zoet (zoethout?) en zilt, naast de turf. Ook wat bitters. Lange droge afdronk. Beter dan de 10y.
 
Ardbeg 25y ‘Lord of the Isles’, 46%, OB 2003 – Islay – 91/100
Sample van het Whiskyfest 2007 te Oostende. Lekkere Ardbeg neus met veel ‘zee’ (zilt & jodium), rook en sinaas. Zachte smaak, erg fruitig (citroen), zoet en ietsje bitter (karamel), beetje hout, peper en aangename turf. Complex. Erg lange afdronk, medicinaal, rokerig. Subtiel genieten!
 

The Whisky Fair (26-27 april)

Volgend weekend is er weer de jaarlijkse hoogmis van de whisky festivals, The Whisky Fair in Limburg, Duitsland. Spijtig genoeg zal ik er niet bij kunnen zijn, volgend jaar blokkeer ik mijn agenda!
The Whisky Fair brengt ook eigen bottelingen uit, waaronder enkele ondertussen legendarische. Een aantal kon ik reeds proeven, zovele nog niet. Pfff, het leven is veel te kort.
 
Ledaig 33y 1973/2006, 48%, TWF, 281 bottles – Mull – 88/100
Ledaig = Tobermory. Gebotteld voor The Whisky Fair, Limburg (Duitsland). Lekkere whisky met subtiele turf in neus en smaak. Neus van een smeulende barbeque. Wat hout in de smaak en zoet fruit (appel, rijpe peer). Sherry? Aangename, licht rokerige finish.
 
Clynelish 32y 1974/2006, 58.6%, TWF, 266 bottles – Highland – 94/100
Bourbon Hogshead vat. Neus is heerlijk, met veel turf, rubber en ‘farmy’ notes. Houtskool. Ook erg peaty in de smaak. Vettig, iets zoets en daarna wordt ie ook kruidig, met veel peper. En zoethout. Behoorlijk ‘Brora’ allemaal, en dus my cup of tea. Veel rook ook, vooral in de lange finish. Subliem!
 
Ardbeg 15y 1991/2007, 54.4%, TWF, 327 bottles – Islay – 88/100
Herkenbare Ardbeg neus met veel ‘zee’ (zilt, zeewier, jodium) en citrus. Houtskool ook. Ook smaak is ziltig, erg ziltig. Maar wel lekker. Beetje turf ook. Middellange zilte finish.

Gordon & MacPhail

Gordon & MacPhail is een oude onafhankelijke bottelaar, gesticht in 1895 door James Gordon en John Mac Phail. Al gauw zou John Urquhart hen vervoegen. Het zijn de kleinkinderen van deze laatste die nog steeds eigenaar zijn.
Al meer dan een eeuw koopt G&M vaten van verschillende Schotse distilleerderijen en laat deze rijpen in haar eigen warehouses in Elgin of in de opslagplaats van de distilleerderij zelf. Daar worden ze op de voet opgevolgd tot de whisky volgens G&M op z’n best is, waarop het vat wordt gebotteld onder één van de labels van G&M. Bekende labels of reeksen zijn Connoisseurs Choice (op commerciële drinksterkte), de Cask reeks met single casks op vatsterkte, de Rare Old reeks met oude bottelingen van gesloten distilleerderijen, de Gordon & MacPhail Reserve met jongere bottelingen en de Centenary Reserve naar aanleiding van hun 100e verjaardag.

Doorheen de jaren heeft Gordon & MacPhail een schat aan vaten opgeslagen, welke geleidelijk aan op de markt gebracht worden. Ze hebben dan ook een erg ruime selectie aan whisky’s, welke grotendeels te bewonderen en gekocht kan worden in hun indrukwekkende shop in Elgin, 58-60 South Street.
 
Caol Ila 9y 1995/2004, 55.2%, G&M Reserve, cask 10618, 303 bottles – Islay – 84/100
Zware turf neus. Ook wat kruiden en nat hout. Na een tijdje komt er lichte zwavel doorheen, gelukkig niet té. Smaak is wat zoet (chocolade?), drop, maar overpowered door de frisse (jonge) turf. Njammie!
 
Linkwood 12y 1989/2001, 61%, G&M Cask – Speyside – 85/100
Lekkere, kruidige neus. Met water erbij ook koffie, karamel en vanille. Krachtige smaak met fruit (sinaas, peer) en iets zoet. Marsepein. Speculaas, yep zeker speculaas. Beetje rubber? Mooie balans. Middellange, wat ziltige afdronk. Lekker!
 
Mortlach 17y 1990/2007, 45%, G&M Rare Old – Speyside – 79/100
Lekkere neus van koffie en karamel. En zoet fruit (ananas, peer…). Sherry. Complex! Smaak is vrij krachtig, met sherry en bitter-zoete sinaasschil. Chocolade. Middellange en droge afdronk. Neigt wat naar Cognac. Lekker zonder meer.
 
Ardbeg 9y 1996/2005, 46%, G&M Connoisseurs Choice, cask 906 – Islay – 81/100
Gebotteld voor Corman Collins België. Typische Ardbeg neus met veel zoete turf en citrus. Gerookt spek. Ook de smaak ligt in de lijn van de verwachtingen met de turf, de rook en de citrus (pompelmoes). Beetje peper ook. Middellange, zoete finish met turf en peper.

SMWS – deel 2

Vandaag nog drie bottelingen van de Scotch Malt Whisky Society, eigenlijk vier.
 
Ardbeg 10y 1994/2004, 59.9%, SMWS 33.51 – Islay – 90/100
Fles 33.51 kreeg als benaming ‘Big boy in the kitchen’ mee. Beetje vreemde naam, maar proeven maakt veel duidelijk. Zachte Ardbeg neus, niks te dominant. Beetje turf, beetje zilt, beetje fruit, beetje zoets. Neus van gerookt spek en sinaas. Ook de smaak is erg subtiel, en toch krachtig. Met een beetje water hetzelfde van de neus, plus een lichte houttoets. Maar zelfs op 60% zonder water is hij behoorlijk complex. Kernwoorden: complex en schitterende balans. ‘Big’ indeed.
 
Cragganmore 14y 1993/2007, 60.6%, SMWS 37.34, 639 bottles – Speyside – 84/100
Deze 34e SMWS Cragganmore werd door het proefpanel Ballindalloch Balm genoemd. Kleur verraadt een sherry vat. Neus van alcohol (wat wil je), maar vrij snel ook rood fruit (aardbei en allerlei andere bessen) en balsamico. Hout ook. Wat droge smaak met fruit en caramel. En rosebottel thee! Droge, erg droge sherry afdronk. Wel perfect drinkbaar op meer dan 60%, straf!
 
Longmorn 38y 1968/2007, 56.6%, SMWS 7.37, 448 bottles – Highland – 71/100
Nummer 7.37 ‘Irrisistible’ in het Scotch Malt Whisky Society logboek. First Fill Oloroso, en laat dat duidelijk zijn. Zowel kleur, neus als smaak laten weinig aan de verbeelding over, dit was een erg actief sherryvat! Droge neus en smaak met veel hout, bittere chocolade en nog een hoop andere bittere dingen. In de smaak naast het bittere ook nog iets zoetigs. Anijs? Vrij wrange nasmaak. Kan best wel een gesherryde (of hoe schrijf je dat?) whisky appreciëren, maar dit is er voor mij toch iets over, redelijk ‘resisitible’.
 
Uitsmijter
Clynelish 20y 1983/2003, 56%, SMWS – Highland – 80/100
Deze Clynelish hebben we blind geproefd en van de 25 proevers was er geen enkele die de distilleerderij juist had. Het is dan ook een alles behalve typische Clynelish. Weinig of geen boenwas/schoensmeer. Wel wat zoet (honing) en fruitig (appel). Frisse smaak. Droge, licht bittere afdronk. Best lekker.

Enkele klassiekers – de letter A

Nu we de Lagavulin 16y hebben gehad, lijkt het me geen slecht idee een paar andere geproefde klassiekers (officiële bottelingen welteverstaan) op een rijtje te zetten. Laat ons vandaag beginnen met de letter A.
 
Aberlour 10y, 40%, OB 2000 – Speyside – 75/100
Zeg niet ‘Aberloer’, maar ‘Aberlauwer’. Neus van honing en sherry. Zoete, fruitige smaak en kruidige afdronk. Niet erg complex, maar ook niet slecht. Ideale beginners whisky.
 
An Cnoc 12y, 40%, OB 2006 – Speyside – 71/100
An Cnoc is een label van de Knockdhu distilleerderij. Zoethout, vanille… behoorlijk maltig (mout) met beetje fruit. Mist kracht en complexiteit. Niet mijn ding.
 
Ardbeg 10y, 46%, OB 2002 – Islay – 80/100
Stevige turf in neus, smaak & afdronk, behoorlijk dominant. Te vergelijken met de Laphroaig 10y, maar medicinaler en zouter. Minder zoet. Wel fruitig (citrus en appels). Ietsje bitter in de smaak, tabak, koffie. Teer. Lekker, maar ik vind de Laphroaig 10y net een ietsje beter, is complexer.
 
Auchentoshan 10y, 40%, OB 2005 – Lowland – 69/100
Triple distilled. Vrij zoete en fruitige neus. Gebakken banaan. Houtskool. Volgens mij een zwaar gebrand vat. Zachte, vlakke smaak met veel graan. Korte, licht zoete, boterige afdronk. Mist power. Wel een correcte malt zonder meer.